Amsterdam Nieuw-West is 25 kerken rijk. De kerkgebouwen uit de periode 1945-1970 vertellen het verhaal over de totstandkoming van dit wederopbouwgebied. Het zijn mooie voorbeelden van nieuwe ruimtelijke en sociaal-culturele inzichten uit die tijd. Voor stedenbouwkundige Cornelis Van Eesteren was de kerk als bouwvolume een ingrediënt waarmee hij variatie aanbracht in de ‘monotone’, door woningbouw gedomineerde, buurten. Met hun sociaal-culturele rol stimuleerden kerken bovendien de gemeenschapsvorming.
Architectuurhistoricus Jasmin Šporer laat je tijdens deze fietstocht langs vier kerken in Slotermeer kijken naar stedenbouw, architectuur, religie en beeldende kunst. Door rond te lopen in de kerken, waarvan er één tegenwoordig moskee is, ervaar je goed de verschillen tussen de gebouwen. De twee Rooms-katholieke kerken zijn op de vroegchristelijke basilica’s geïnspireerd; voor de protestantse kerken dienden sobere gereformeerde godshuizen uit de voorgaande eeuwen als voorbeeld. De twee bouwstijlen verschillen extreem van elkaar, net als de verschillende opvattingen tussen traditie en modern. Tot welke kerk de gelovigen behoorden werd tevens duidelijk gemaakt door de monumentale kunst, zoals geïntegreerde mozaïeken, betonreliëfs en glas-appliqué.
Het architectonische bedehuizenconcept van toen is tegenwoordig een erfgoedkwestie. Alle vier de gebouwen zijn een gemeentelijk monument. Nieuwe bestemmingen en dreigende afbraak roepen nieuwe vragen en emoties op. Zijn de kerken, door Van Eesteren zo zorgvuldig op zijn plattegrond gerangschikt, nog wel heilig? Wat is de toekomst van kerkgebouwen in Nieuw-West?
Tijdens deze excursie bezoek je de volgende gebedshuizen:
. Sint-Catharina. Architecten: A. Evers en O.J. Sarlemijn, 1955, Rooms-katholiek, nu Syrisch-orthodox, gemeentelijk monument
. Onze Lieve Vrouwe van Lourdes. Architect: M.J. Granpré Molière, 1956, Rooms-katholiek, gemeentelijk monument
. De Hoeksteen. Architect: P. Zanstra, 1963, Nederlands Hervormd, nu Baptistengemeente, gemeentelijk monument
. De Olijftak. Architect: K. Sijmons, 1956, Doopsgezind, nu Marokkaanse moskee, gemeentelijk monument
Datum: 12 januari 2019
Vertrektijd: 14.00 uur
Eindtijd: 16.30 uur
Tickets: € 15
Startlocatie: Van Eesteren Museum, Noordzijde 31, 1064 GV, Amsterdam
Korting: € 2,50 met CJP/Stadspas Amsterdam
NB: Aangezien de gebedshuizen ook van binnenuit bekeken worden is het nodig om passende kleding te dragen. In de moskee lopen we zonder schoenen.
Extra
Lees hier artikelen over de excursie, hergebruik en bescherming van het naoorlogse erfgoed:
* Artikel Bescherming en waardering van het Naoorlogs Erfgoed, door Jasmin Šporer
* Blog over Onze Lieve Vrouwe van Lourdes, door Joanne Zwart