Juni 2022 – Nu in het voorjaar de temperaturen stijgen, voelt de koude winter gelukkig ver weg. Maar omdat de zon niet altijd schijnt, zetten we deze maand een technologisch alternatief in de spotlights: de Philips Infraphil 7529, ontworpen door Charlotte Perriand. In de winters van de jaren 50 was kou (en de strijd ertegen) voor velen in Nederland onderdeel van het dagelijks leven. Na een dag hard werken, konden stramme spieren wel wat verlichting gebruiken en Philips speelde slim hierop in door een handzame infraroodlamp op de markt te brengen. Meer hierover lees je in deze editie van het Object van de Maand.

Het zonnetje in huis
‘De „Infraphil” helpt bij ontstekingen, kneuzingen, verwondingen, spierpijnen en talrijke andere aandoeningen en kan zowel voor volwassenen als voor kinderen worden gebruikt! Ook dieren worden met succes behandeld. Bovendien kunt U de „Infraphil” gebruiken bij schoonheidsbehandeling, massage en sport.’ Zo kondigde Philips in de jaren 50 hun Infraphil 7529 aan, zoals te lezen is in de originele gebruiksaanwijzing. Deze infrarood-warmtelamp voor therapeutische lichttherapie beloofde niet alleen ontspanning te bieden, maar ook medische klachten te verlichten. Infraroodlicht voor gebruik in huis was een ‘ontdekking’, want, anders dan bijvoorbeeld een warme kruik, straalt infraroodlicht makkelijk door de huid heen op onderliggende spieren en gewrichten. Zo konden stramme spieren effectiever worden aangepakt. Philips was in die tijd de koploper op het gebied van licht en armaturen en wereldwijd beroemd vanwege zijn gloeilamp. Om marktaandeel te behouden, was het bedrijf constant op zoek naar productinnovaties. Dankzij de opkomende welvaartsmaatschappij van de jaren 50 was er voor velen steeds meer bestedingsruimte voor het aanschaffen van gebruiksartikelen die het leven leuker of makkelijker maakten. Zo waren huishoudelijke apparaten, zoals de stofzuiger, en artikelen gericht op uiterlijke verzorging, zoals de föhn, populair en zag Philips ook in gezondheidsproducten een opkomende markt. Met de Infraphil besloot Philips de eigen expertise op technologisch vernuft én hun koploperspositie op het gebied van licht, te bundelen met de kracht van goede vormgeving.

Nederlandse technologie meets Frans ontwerp
Terwijl Philips de technologie en productiekennis al in huis had, wist het bedrijf dat voor een geslaagd product, ook een goed ontwerp nodig is. Voor deze infraroodlamp vroeg het de Franse ontwerper Charlotte Perriand. Net als haar modernistische collega’s was Perriand overtuigd van de kracht van goede vormgeving voor een ‘betere’ wereld en ‘betere’ mensen. Ze werkte veel samen met architect Le Corbusier – zij ontwierp onder meer ‘zijn’ beroemde LC2-fauteuil – en architect/ontwerper Jean Prouvé. De Japanse ‘kracht van het weglaten’, natuurlijke materialen en ambachtelijke maakprocessen hadden veel invloed op haar werk. Philips zag haar talent en vroeg haar in 1952 om de technische innovaties op het gebied van infraroodlicht te vertalen naar een handzaam ontwerp dat ook de ‘gewone’ huishoudens zou verleiden tot aanschaf. Geen high-end product voor mensen met een hoger inkomen, maar een alledaags product voor de opkomende middenklasse.

Praktisch
Het resultaat was de Infraphil 7529, een lamp die zowel praktisch als herkenbaar was met een futuristische uitstraling. Perriand stopte de technologie (de infraroodlamp zelf) niet weg, maar maakte deze juist het uitgangspunt van het ontwerp. Als een grote schijnwerper zette ze de lamp op een ronde voet en plaatste zij hem middenin een rode cirkel. Die cirkel bracht de losse elementen samen, maar hield het ontwerp ook luchtig. Belangrijk was de flexibiliteit: de lamp is 360 graden draaibaar op de voet en kantelbaar dankzij de ring. Hierdoor is deze in iedere gewenste hoek te draaien en gebruiken. Omdat de lamp een enorme warmtebron is, was enige voorzichtigheid wel noodzakelijk; advies was dan ook om er maximaal 30 minuten achtereen gebruik van te maken.

Goed design voor een betaalbare prijs
Het concept van infraroodwarmte voor ontspanning van spieren is ook vandaag de dag nog populair. Onder het kopje ‘pain relief’ verkoopt Philips nog altijd de Infraphil lampen, echter wel met een nieuw ontwerp. Dankzij de geslaagde combinatie van technologie en vormgeving is de originele Infraphil 7529 een typische vintage (design)klassieker geworden. Het ontwerp van Charlotte Perriand is als tweedehands exemplaar nog altijd goed te krijgen, en voor niet al te veel geld. Voor wie geen infraroodlamp wil, maar wel liefhebber is van dit ontwerp: door de fitting te vervangen met een moderne variant, kun je ‘m ook als gewone lamp gebruiken.

Bezoek de museumwoning
Benieuwd geworden naar deze infraroodlamp? Kom dan naar de Van Eesteren Museumwoning. Hier vindt u deze en vele andere (design)klassiekers. De woning is te bezoeken op donderdag t/m zondag. Klik hier voor meer informatie en tickets voor de museumwoning.

Andere Objecten van de Maand
Bekijk hier alle andere Objecten van de Maand.

Auteur: Lisa Hardon, coördinator Van Eesteren Museumwoning