September 2023 – In deze editie van Speel Goed door architecten vertellen wij over Bruno Tauts speelgoed The Fairy Palace. De Duitse Taut (1880-1938) was naast architect ook stedenbouwkundige en schrijver. Hij had een heel andere kijk op zijn vakgebied dan tijdgenoten als Le Corbusier of Van der Rohe. Zo was hij een groot voorstander van het gebruik van kleur. Door woningen allemaal een eigen kleur te geven, was Taut van mening, werden zij tot individuen gedoopt, terwijl ze ook duidelijk deel uitmaakten van één geheel: iedere woning in een blok of wijk was immers gekleurd. Daarnaast dichtte hij de materialen kristal en glas speciale eigenschappen toe. Glas en kristal waren in zijn ogen van grote symbolische waarde. Kristal stond voor een verbintenis tussen het door de mens gemaakte en het natuurlijke. Glas stond voor de band tussen het spirituele en de mens.

Deze ideeën komen ook terug in het speelgoed dat Taut ontwierp in 1919. Taut ging uit noodzaak speelgoed ontwerpen, aangezien er na de Eerste Wereldoorlog ernstige materiaalschaarste en inactiviteit in de bouwindustrie was, richtte hij zich op kleiner werk, zoals het ontwerpen van speelgoed. Tauts ontwierp het Dandanah – The Fairy Palace; gekleurde glazen blokken waarmee kinderen in staat waren om fantasiegebouwen te bouwen. De kleuren waren bedoeld om hen te laten dromen van materialiteit die schaars waren, maar ook om hun verbeelding en artistieke intuïtie te laten ontwaken. De eenvoudige vormen konden eindeloos opnieuw worden geconfigureerd. De set blokken werd geleverd met zes gekleurde bladen die een verscheidenheid aan assemblages lieten zien. Het speelgoed belichaamt bij uitstek Tauts utopische opvatting over de rol die architectuur kan spelen in het vormen van een nieuwe samenleving.

Taut was een overtuigd pacifist en moest in 1930 vluchten voor het opkomende nazisme. Eerst naar Zwitserland, daarna naar Japan en uiteindelijk belandde hij in Turkije. Daar stierf hij op 58-jarige leeftijd aan astma, waaraan hij jarenlang leed. Hij werd de eerste en tot nu toe enige Europeaan en niet-moslim die is begraven op de Edirnekapibegraafplaats in Istanbul.

Andere Objecten van de Maand
Bekijk hier alle andere Objecten van de Maand.