Deze maand

Zielsverwanten #7 Miho Hamaguchi

Miho Hamaguchi (1915-1988), erkend als de eerste vrouwelijke architect van Japan, introduceerde een radicale transformatie van  de Japanse huisvesting na de Tweede Wereldoorlog. Haar innovatieve bijdragen gingen verder dan slechts architectonisch ontwerp, want ze hadden ook een diepgaande invloed op sociale normen met betrekking tot genderrollen en huishoudelijke ruimtes.

Miho studeerde onder architect Kunio Maekawa, die ervaring opdeed in de studio's van Le Corbusier en Antonin Raymond. Onder Miho’s meest opmerkelijke bijdragen zijn haar boek "The Feudalism of Japanese Housing" en de introductie en popularisatie van de eetkeuken (DK) in Japan. Miho werd geboren in Dalian, China en groeide op in een Westerse stijl bakstenen huis met Chinese bedienden en Britse gebruiken. Deze opvoeding inspireerde haar concept van "maid-less living," waarbij keukens gebruiksvriendelijk moesten zijn zonder huishoudelijke hulp. Haar concept had uiteindelijk een grote invloedop Japanse keukens en woningontwerpen.

Op 34-jarige leeftijd publiceerde Miho "The Feudalism of Japanese Housing" (1949), waarin zij pleitte voor woninginrichtingen gebaseerd op het leven van de bewoners. Ze bekritiseerde het patriarchaat en het formele in traditionele woningen en streefde met haar ontwerpen naar een gelijkwaardige samenleving. Haar voorstellen waren gericht op het creëren van een meer inclusieve en functionele woonomgeving door verouderde normen te doorbreken.

Voor Miho's interventie bevonden traditionele Japanse keukens zich aan de koude, donkere noordkant van het huis, wat mannelijke chauvinisme symboliseert. Na de oorlog stelde ze voor om de keuken naar de zuidkant te verplaatsen en te integreren met de eetruimte. Dit concept, bekend als de eetkeuken (DK), is sindsdien een standaard geworden in Japanse woningindelingen.

Miho paste het Duitse concept van Wohnküche aan naar het idee van de eetkeuken. Ze geloofde dat de introductie van roestvrijstalen gootstenen door de Japan Housing Corporation de massaproductie van Japanse woningen mogelijk maakte, wat symbool stond voor de modernisering en industrialisering van de Japanse architectuur. Het "55-4N-2DK" model belichaamde haar visie. Dit was een compacte ruimte van 7,97 vierkante meter met een ingebouwde tafel, die voldeed aan de naoorlogse behoeften van Japanse gezinnen met praktische en efficiënte woonruimtes. Het ontwerp benadrukte minimalisme en functionaliteit.

Het G House (1965), de enige overgebleven woning ontworpen door Miho, toont de invloed van haar mentor Maekawa, met zijn gebogen betonnen balkon, vierkante raam verhoudingen, tegel texturen en indrukwekkende atrium ruimte. Miho's bijdragen aan de Japanse architectuur en samenleving zijn diepgaand en verstrekkend. Door de rol en plaatsing van de keuken in huizen te heroverwegen, verbeterde ze de huishoudelijke functionaliteit en bevorderde ze gendergelijkheid. Haar baanbrekende prestaties blijven de moderne woningontwerpen beïnvloeden en inspireren vele architecten in Japan .